İmmünoterapi nedir?
Kötü huylu (malign) tümörler dünyanın en öldürücü hastalıkları arasındadır ve belki de dünyada en korkulan sağlık sorunudur. Bu nedenle kanser olarak adlandırılan kötü huylu tümörlerin tedavi edilmesi ve hastanın iyileştirilmesi için sürekli olarak yeni tedaviler araştırılmakta ve klinik çalışmalar durmaksızın sürmektedir. İmmünoterapi dediğimiz kanser tedavisinin azımsanmayacak faydaları mevcuttur.
İmmünoterapi en basit tabirle, kanser ile savaşmak için kendi bağışıklık sisteminizi kullanan tedavilerdir. Tedaviler diyoruz çünkü immünoterapi tek bir tedavi değildir fakat birçok farklı immünoterapi tedavisi türü vardır; hepsinin ortak noktası ise bağışıklık sisteminizin hastalığı iyileştirecek şekilde eğitilmesidir.
BENZER YAZILAR: KANSERİN BAŞLANGIÇ BELİRTİLERİ
İmmünoterapi tedavisinin kullanıldığı birçok kanser türü vardır ancak bu kanserlerin hepsinde farklı tedavi kombinasyonları kullanılmakta ve bu tedavi biçimi herkeste aynı oranda başarılı olmamaktadır. Bununla beraber yeni tedaviler geliştirmek üzere çalışmalar sürmektedir.
İmmünoterapi tedavisinin uygulandığı kanser türleri
Her kanser türü kendine özeldir ve tedaviler kanser türlerine spesifik olarak hazırlanır. Bu nedenle immünoterapi de her kanser üzerinde farklı şekillerde etkilere sahiptir.
Melanom
İmmün kontrol noktası inhibitörleri olarak adlandırılan immünoterapi ilaçlarının ilk olarak etkilerini gösterdiği kanser melanomdur. Melanom için kullanılan bu tür ilaçlar arasında nivolumab, ipilimumab, ve pembrolizumab bulunur. Bu ilaçlar metastazlı yani ileri evre kanseri olan hastalarda etkilidir. Melanom için ayrıca sitokin terapileri ve onkolitik virüs tedavisi de uygulanır.
Mesane kanseri
Mesane kanseri için uygulanan immünoterapi tedavileri umut vericidir. Mesane kanserinde bağışıklık sisteminin kanser hücrelerini tanımasını ve böylece yok etmesini sağlayan hedefe yönelik tedaviler, zayıflatılmış bakteri sayesinde bağışıklık tepkisi sağlayan kanser aşıları ve bağışıklık sisteminizin kanserle savaşmasını sağlayan immünomodülatör ilaçlar kullanılır.
Rahim ağzı kanseri
Rahim ağzı kanserinin tedavisinde kontrol noktası inhibitörleri, monoklonal antikor, hedefe yönelik tedavi ve kanser aşıları kullanılır.
Meme kanseri
Meme kanserinde immünoterapi tedavisi pek fazla tercih edilmiyordu. Ancak bazı meme kanseri türlerinin bu tedaviden verim alabileceği keşfedildikten sonra immünoterapi meme kanseri tedavisine dahil edilmiştir.
Özofagus (yemek borusu) kanseri
Özofagus kanserinde bir kontrol noktası inhibitörü olan pembrolizumab ve hedefe yönelik tedaviler kullanılır. Kontrol noktası inhibitörü PD-L1 proteini pozitif olan hastalarda kullanılır.
BENZER YAZILAR: ANTİOKSİDANLAR KANSERİ ÖNLER Mİ?
Mide kanseri
Kombinasyon kemoterapilerine rağmen başarı şansının düşük olduğu mide kanseri tedavisinde kullanılabilecek immünoterapi ilaçları, immün kontrol noktası inhibitörleri, kimerik antijen reseptörü (CAR) -T hücreleri ve tümör aşılarıdır.
Beyin kanseri
Beyin kanseri ve sinir sistemi kanserlerinde kullanılan ilaçlar pembrolizumab gibi immünomodülatörler ve dinutuximab ile bevacizumab gibi hedefe yönelik tedavilerdir. Bu hastalıkların tedavisinde kullanılmak üzere başka ilaçlar ile ilgili çalışmalar devam etmektedir. Bu konuda doktorunuza danışabilirsiniz.
Kolon kanseri
Kolon kanserinin tedavisinde kontrol noktası inhibitörleri ve hedefe yönelik tedaviler uygulanmaktadır. Bu tedaviler özellikle belli genetik özellikleri olan hastalarda belli düzeyde fayda gösterebilmektedir.
Sarkom
Sarkomlar kemiklerde ve yumuşak dokularda oluşan bir kanser türüdür. Metastaz yaptıktan sonra kemoterapiye verdiği cevap genellikle yetersiz olan sarkomlarda iler evre kanserlerde immünoterapiden fayda görülebilir. Bununla beraber sarkomlarda immünoterapi tedavileri ile ilgili klinik deneyler devam etmektedir.
Böbrek kanseri
Böbrek kanseri tedavisinde kullanılan birçok immünomodülatör vardır. Bunlar arasında aldeslökin, ipilimumab, nivolumab ve avelumab bulunur. Sitokinlere ve kontrol noktası inhibitörlerine ek olarak, monoklonal antikor kullanımı da mevcuttur.
Pankreas kanseri
Pankreas kanseri erken safhada teşhis etmesi oldukça zor olan bir kanserdir. Bu nedenle genellikle prognozu kötüdür ve dünyanın en ölümcül kanseri olarak bilinir. Kemoterapi tedavisine dirençli olan pankreas kanseri için onaylanmış olan immünoterapi tedavisinin adı Keytruda’dır. Belli genetik mutasyonları olan hastalar bu ilaçtan faydalanabilir.
Baş ve boyun kanseri
Baş ve boyun kanseri için kontrol noktası inhibitörleri ve hedefe yönelik tedavi kullanılır. Baş ve boyun kanserinde özellikle HPV pozitif olan hastalar immünoterapiden fayda görebilirler.
Lösemi
Lösemi tedavisi için kullanılan immünoterapi yöntemleri, adaptif hücre terapisi, sitokinler ve hedefe yönelik tedavilerdir. Ayrıca lösemide kullanılmak üzere araştırılan birçok ilaç vardır ve özellikle adaptif hücre terapisi için yeni tedavi potansiyelleri umut vadetmektedir.
Lenfoma
Hem yetişkinlerde hem de çocuklarda görülen lenfoma vakalarında birçok immünoterapi ilacı seçeneği vardır. Hedefe yönelik tedaviler, kontrol noktası inhibitörleri, sitokinler ve adaptif hücre tedavisi immünoterapi türleridir.
Karaciğer kanseri
Karaciğer kanserine neden olabilen Hepatit B virüsünün aşısı koruyucu tedavidir. Bunun dışında karaciğer kanseri hastalarında kontrol noktası inhibitörleri ve hedefe yönelik tedavilerden faydalanılır.
Cilt kanseri
Melanom da dahil olmak üzere cilt kanserleri kanser türleri arasında immünoterapiye en hassas kanserlerdir. Geleneksel tedavilere cevap veren erken evre cilt kanserlerinde immünoterapiye gerek olmasa da ileri evre kanserlerde immünoterapiden faydalanılabilir. PD-1 inhibitörleri, PD-L1 inhibitörleri ve CTLA-4 inhibitörleri cilt kanseri için kullanılan immünoterapi ilaçları arasındadır.
Kaynakça
Immunotherapy in soft-tissue sarcoma
Pancreatic Cancer Treatment Options
Use of immunotherapy in the treatment of gastric cancer
Brain Cancer Treatment Options
Advances in immunotherapy for colorectal cancer: a review
How is Immunotherapy for Lymphoma Changing the Outlook for Patients?
